Ηθική βλάβη νομικού προσώπου
Προκειμένου περί αγωγής χρηματικής ικανοποιήσεως ένεκα ηθικής βλάβης νομικού προσώπου, συνεπεία τελεσθείσης εις βάρος του αδικοπραξίας, συνισταμένης στην υπό του εναγομένου διαπραχθείσα αδικοπραξία, που εκθέτουν σε κίνδυνο την πίστη, τη φήμη και το μέλλον του (άρθρα 914, 932 ΑΚ) για το ορισμένο αυτής, από απόψεως περιγραφής του αντικειμένου της διαφοράς και για την πληρότητα του δικογράφου της αγωγής πρέπει να αναφέρονται λεπτομερώς τα περιστατικά εκείνα που συνιστούν την παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του εναγομένου, να προσδιορίζεται η ζημία περιουσιακή ή μη (ηθική βλάβη) και να αναφέρεται η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της πράξης ή παράλειψης του εναγομένου και της περιουσιακής ζημίας ή της ηθικής βλάβης, η οποία υφίσταται όταν η υπαίτια συμπεριφορά ήταν κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων ικανή με βάση αντικειμενικά κριτήρια κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει το επιζήμιο αποτέλεσμα (ΑΠ 1717/2013 ΝΟΜΟΣ).
Περαιτέρω, από τη φύση της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (άρθρο 932 ΑΚ) προκύπτει ότι η τελευταία αφορά φυσικά πρόσωπα. Δεν αποκλείεται, όμως, σύμφωνα με την κρατούσα στη νομολογία άποψη, να είναι δικαιούχοι χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου, γιατί και αυτά είναι φορείς έννομων αγαθών. Ωστόσο, η ηθική βλάβη στα νομικά πρόσωπα δεν αναφέρεται, όπως στα φυσικά πρόσωπα, σε ενδιάθετο συναίσθημα, αναγόμενο στον εσωτερικό κόσμο και κρινόμενο με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, χωρίς αποδείξεις, αλλά σε μια συγκεκριμένη βλάβη, που έχει υλική υπόσταση και την οποία το αιτούμενο την χρηματική ικανοποίηση νομικό πρόσωπο πρέπει να επικαλεστεί και να αποδείξει [ΑΠ 488/1983, ΝοΒ 32, 268, ΑΠ 133/1981, ΝοΒ 30, 304, ΕφΠειρ 541/2015 ΝΟΜΟΣ ΕφΑθ 6197/2011 ΝΟΜΟΣ ΕφΛαμ 85/2010 ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 5749/2009 ΕλλΔνη 2010, 260, ΕφΘ 443/2009, ΕπίσκΕμπΔ 2009, 517, ΕφΘ 604/2008, Αρμ. 2010, 373, ΕφΑθ 825/2007 ΕλλΔνη 48 (2007), 941, ΕφΑθ 698/2003 ΕφΑθ ΕλλΔνη 2004, 1064, ΕφΑθ 4556/2005, ΕλλΔνη 48, 868, ΕφΑθ 1735/1993, ΕλλΔνη 35, 676, ΕφΠατρ 256/1984, ΝοΒ 32, 156, ΠΠρΑθ 4000/2007 ΝοΒ 56, (2008), 154, ΕφΛαρ 15/2005 ΝοΒ 53(2005), 1297, ΠΠρΧαλκ 70/2014 Αρμ 2014, 2049)ΠΠΑ 3744/2012 και 4711/2012, ΠΠρΑθ 1425/2010, ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΑθ 1738/2012, ΜΠρΑθ 103/2011, ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΑθ 6010/2012 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΑθ 865/2013, ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΘεσσαλ 13745/2014 ΝΟΜΟΣ, Σπυριδάκης, Γενικές Αρχές, σελ. 340, Γεωργιάδης σε Ερμ.Α.Κ. Γεωργιάδη/Σταθόπουλου άρθρο 932, αρ. 13, Πατεράκης, Χρηματική Ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, σελ. 130 και 292 επ., Καράκωστας, Αστικός Κώδικας, Ειδικό Ενοχικό, Τόμος Έκτος, άρθρο 932 ΑΚ, σελ. 1215-1216]. Θα πρέπει, δηλα¬δή, το νομικό πρόσωπο για την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης να επικαλείται και να αποδεικνύει συγκεκριμένη υλική ζημία (εκτός από την ανωτέρω νομολογία και θεωρία βλ. και Γ. Γεωργιάδης ΣΕΑΚ τομ. I, άρθρ. 932, αριθμ. 22, ΕφΛαρ 85/2016 ΝΟΜΟΣ, ΠΠρΧαλκ 70/2014 Αρμ 2014, 2049, ΠΠρΑθ 1870/2011 ΝΟΜΟΣ, ΠπρΑθ 391/2016 ΝΟΜΟΣ). Ειδικότερα, δε, προκειμένου να κριθεί εάν και κατά πόσο επήλθε, συνεπεία της αδικοπραξίας, προσβολή της εμπορικής πίστης και επαγγελματικής υπόληψης του νομικού προσώπου, πρέπει στο δικόγραφο της αγωγής να αναφέρεται η οικονομική και περιουσιακή κατάσταση του θιγομένου χωρίς την παρεμβολή της επιλήψιμης συμπεριφοράς και μετά την εκδήλωση αυτής, ώστε να προκύπτει η διαφορά και να δικαιολογείται η αιτούμενη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης (ΑΠ 1346/2000, ΔΕΕ 2001, 735, ΠΠρΑθ 5152/2011 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΑθ 6128/2014 ΕλλΔνη 2015, 842). Υπό το πρίσμα αυτό η ΕφΑθ5573/2004 ΕπισκΕμπΔ 2004, 1052 επιδίκασε χρηματική ικανοποίηση σε ξενοδοχειακή επιχείρηση από συκοφαντικό δημοσίευμα με το οποίο παρουσιάζεται το ξενοδοχείο της πολύ κατώτερο από απόψεως αισθητικής και παρεχομένων υπηρεσιών από τα υπόλοιπα ξενοδοχεία της περιοχής, δεχόμενη ότι οι ισχυρισμοί μπορούσαν να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην ενάγουσα ανώνυμη εταιρία και γενικώς στις επιχειρήσεις της, αφού η ασκούμενη από αυτήν δραστηριότητα εξαρτάτο άμεσα από την εμπιστοσύνη του κοινού στην ποιότητα του ξενοδοχείου της και των εν γένει παρεχομένων υπηρεσιών της, τυχόν δε κλονισμός της εμπιστοσύνης αυτής είχε οπωσδήποτε σημαντικότατες επιπτώσεις στα έσοδα της, στην πορεία των εργασιών της και στην εν γένει ύπαρξη της και διατήρησή της, ανεξαρτήτως του ότι εν προκειμένω επήλθε η βλάβη αυτή, αφού μετά το δημοσίευμα επακολούθησαν ακυρώσεις κρατήσεων από Έλληνες, οι οποίοι όταν διάβασαν τα όσα αρνητικά αναφέρονταν σ’ αυτό επηρεάστηκαν αρνητικά.